Οι νεκροί δεν μιλούν. Ντυμένοι με την ωραιότητα του θανάτου, έχουν πάρει μαζί τους τόσα μυστικά, που καμιά άνοιξη, με όσα βλαστάρια, δεν μπορεί να μας φανερώσει. Έγκυα γη από αποκαλύψεις που δεν έγιναν, από απολογίες που δεν πρόφτασαν να ειπωθούν, από υπομνήματα και συνηγόρους, αιτήσεις εξαιρέσεων, κώδικες, ερμηνίες πραγμάτων που έχουν σφηνωθεί πάνω στα παγωμένα κόκαλα, σαν το αλάτι.
Οι νεκροί δεν ξέρουν πώς φτιάχνεται η Ιστορία. Με το αίμα τους την ποτίζουν και δεν μαθαίνουν ποτέ τι ακολούθησε το θάνατό τους. Είναι χωρίς επίγνωση της θυσίας τους κι αυτό τους κάνει ακόμα πιο ωραίους. Οι πρώτοι χριστιανοί ξέραν γιατί θυσιάζονταν. Πηγαίναν στο μαρτύριο εν γνώσει. Αλλά γιατί να πει κανείς σήμερα ότι θυσιάζεται, όταν αυτό που πιστεύει δεν είναι παρά η κοινή, η κοινότατη λογική; Ποιος είπε ποτέ ότι η αδικία πρέπει να συμβαδίζει με το δίκιο; Η φτώχεια με τον πλούτο; Η ειρήνη με τον πόλεμο; Κι όμως, ενώ κανένας ποτέ δεν το 'πε, πολλοί, πάρα πολλοί, φαίνονται να το υποστηρίζουν καθημερινά με τις πράξεις και με τα λόγια τους.
Δεν είχε μέσα του κανένα αίσθημα ιεραποστολικό. Είχε μόνο γνωρίσει τη φτώχεια και τις αρρώστιες από πρώτο χέρι. Δουλειά του ήταν αυτή. Και ήξερε πως τα καλύτερα νοσοκομεία λιγοστεύουν τους πόνους. Ήξερε πως σε μια άλλη διάταξη των πραγμάτων απλουστεύονται πολλά από τα δυσεπίλυτα προβλήματα της εποχής μας. Αν μια σφαίρα στοιχίζει όσο ένα κιλό γάλα κι ένα υποβρύχιο Πολάρις όσο να θρέψεις έναν ολόκληρο λαό για μια βδομάδα - και να τον θρέψεις καλά - πού ήταν το παράλογο;
Κοινή, κοινότατη λογική κι απ' έξω το σκοτάδι. Σκοτάδι πηχτό, που δεν συγχωρούσε ούτε τις αστραπές ούτε τα φωτεινά διαλείμματα σ' ένα σχιζοφρενικό. Έτσι έβλεπε Αυτός τα πράγματα και γι' αυτό ήθελε να μιλήσει. Δεν ήταν κομμουνιστής. Αν είχε βγει βουλευτής με το κόμμα της Αριστεράς, το έκανε γιατί ήταν το μόνο κόμμα που ταίριαζε κάπως με τις απόψεις του. Κολλούσαν, όπως οι δίδυμοι ίσκιοι. Δεν ήταν θεωρητικός του μαρξισμού, άνθρωπος δηλαδή εντοιχισμένος μέσα σε μια θεωρία. Ήταν από παντού ανοιχτός κι αισθανόταν τα ρεύματα να περνούν ανεμπόδιστα μέσα του. Προτίμησε φυσικά αυτά που τον ζεσταίναν.
Γιατί είχε πιστέψει πια πως ο ανθρώπινος πόνος δεν γιατρεύεται κατά περίπτωση. Μπορούσε να δέχεται στο ιατρείο του τόσους αρρώστους, κάθε Τρίτη και Πέμπτη απόγευμα, δωρεάν. Σε τίποτα δεν ωφελούσε. Έφτανε να συγκρίνει τους αρρώστους που γιάτρευε Αυτός με την παγκόσμια κλίμακα των ανθρώπων που δεν μπορούν ν' αγοράσουν ούτε τα πιο στοιχειώδη φάρμακα, για να τρομάξει. Το ίδιο γίνεται και με την ελεημοσύνη. Τι ωφελεί να δώσεις χρήματα σ' ένα φτωχό; Το ποσοστό της φτώχειας στον πλανήτη παραμένει αναλλοίωτο. Έπρεπε ν' αλλάξει το σύστημα για ν' αλλάξει κι ο κόσμος.
Ζ (απόσπασμα)
Βασίλης Βασιλικός
Οι νεκροί δεν ξέρουν πώς φτιάχνεται η Ιστορία. Με το αίμα τους την ποτίζουν και δεν μαθαίνουν ποτέ τι ακολούθησε το θάνατό τους. Είναι χωρίς επίγνωση της θυσίας τους κι αυτό τους κάνει ακόμα πιο ωραίους. Οι πρώτοι χριστιανοί ξέραν γιατί θυσιάζονταν. Πηγαίναν στο μαρτύριο εν γνώσει. Αλλά γιατί να πει κανείς σήμερα ότι θυσιάζεται, όταν αυτό που πιστεύει δεν είναι παρά η κοινή, η κοινότατη λογική; Ποιος είπε ποτέ ότι η αδικία πρέπει να συμβαδίζει με το δίκιο; Η φτώχεια με τον πλούτο; Η ειρήνη με τον πόλεμο; Κι όμως, ενώ κανένας ποτέ δεν το 'πε, πολλοί, πάρα πολλοί, φαίνονται να το υποστηρίζουν καθημερινά με τις πράξεις και με τα λόγια τους.
Δεν είχε μέσα του κανένα αίσθημα ιεραποστολικό. Είχε μόνο γνωρίσει τη φτώχεια και τις αρρώστιες από πρώτο χέρι. Δουλειά του ήταν αυτή. Και ήξερε πως τα καλύτερα νοσοκομεία λιγοστεύουν τους πόνους. Ήξερε πως σε μια άλλη διάταξη των πραγμάτων απλουστεύονται πολλά από τα δυσεπίλυτα προβλήματα της εποχής μας. Αν μια σφαίρα στοιχίζει όσο ένα κιλό γάλα κι ένα υποβρύχιο Πολάρις όσο να θρέψεις έναν ολόκληρο λαό για μια βδομάδα - και να τον θρέψεις καλά - πού ήταν το παράλογο;
Κοινή, κοινότατη λογική κι απ' έξω το σκοτάδι. Σκοτάδι πηχτό, που δεν συγχωρούσε ούτε τις αστραπές ούτε τα φωτεινά διαλείμματα σ' ένα σχιζοφρενικό. Έτσι έβλεπε Αυτός τα πράγματα και γι' αυτό ήθελε να μιλήσει. Δεν ήταν κομμουνιστής. Αν είχε βγει βουλευτής με το κόμμα της Αριστεράς, το έκανε γιατί ήταν το μόνο κόμμα που ταίριαζε κάπως με τις απόψεις του. Κολλούσαν, όπως οι δίδυμοι ίσκιοι. Δεν ήταν θεωρητικός του μαρξισμού, άνθρωπος δηλαδή εντοιχισμένος μέσα σε μια θεωρία. Ήταν από παντού ανοιχτός κι αισθανόταν τα ρεύματα να περνούν ανεμπόδιστα μέσα του. Προτίμησε φυσικά αυτά που τον ζεσταίναν.
Γιατί είχε πιστέψει πια πως ο ανθρώπινος πόνος δεν γιατρεύεται κατά περίπτωση. Μπορούσε να δέχεται στο ιατρείο του τόσους αρρώστους, κάθε Τρίτη και Πέμπτη απόγευμα, δωρεάν. Σε τίποτα δεν ωφελούσε. Έφτανε να συγκρίνει τους αρρώστους που γιάτρευε Αυτός με την παγκόσμια κλίμακα των ανθρώπων που δεν μπορούν ν' αγοράσουν ούτε τα πιο στοιχειώδη φάρμακα, για να τρομάξει. Το ίδιο γίνεται και με την ελεημοσύνη. Τι ωφελεί να δώσεις χρήματα σ' ένα φτωχό; Το ποσοστό της φτώχειας στον πλανήτη παραμένει αναλλοίωτο. Έπρεπε ν' αλλάξει το σύστημα για ν' αλλάξει κι ο κόσμος.
Ζ (απόσπασμα)
Βασίλης Βασιλικός
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου